TÜKETİCİ HAKLARI
23 Şubat 1995 tarihinde TBMM’de kabul edilen 4077 sayılı ’Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ilgili, ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, aydınlatıcı ve eğitici önlemler almaya çevresel tehlikelerden korumaya yönelik girişimleri düzenliyor. Yasanın tüketicilere sağladığı bazı haklar şöyle:
AYIPLI MAL
* Aldığınız mal hatalı çıktığı zaman 15 gün içinde değiştirilmesini, paranın geri verilmesini, ücretsiz tamir edilmesini, ayıbın neden olduğu değer kaybının malın bedelinden indirilmesini isteyebilirsiniz.
* Eger ayıp, gizli ve tüketici de bunu sonradan fark ediyorsa, o zaman 15 gün sınırı, 2 yıla çıkıyor.
* Ancak, üzerinde ’ Özürlü’ yazısı bulunan ve ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar için bu durum geçerli olmuyor.
ETİKET
* Tüketicilere sunulan mal ve hizmetlerin ambalajları üzerinde ve kapıya asılan tarifelerde ’Menşei, Cins ve Fiyat’ bilgilerinin konulması şart. Bu nedenle, etiketi ve tarifesi olmayan satıcıları mutlaka uyarın ve uyarıya uymayanları da belediyelere şikayet edin.
GARANTİ BELGESİ
Sanayi malı üreten ya da ithal eden firmalar, ürünleri için en az bir yıl garanti vermek zorundalar. Bu garanti de, ürünün tüm parçalarını kapsamak zorunda.
* Bazı parçaları garanti kapsamında tutup, bazılarını garanti dışında bırakamazlar.
* Satıcılar da, üreticilerin düzenlediği bu garanti belgesini tüketicilerine vermek zorunda. Bu süre içinde cihazın onarımı ücretsiz yapılır. Üretici ya da servis, garanti kapsamındaki cihaz için herhangi bir ad altında para talep edemez.
* Yetkili servis, tamir için bırakılan cıhazı en fazla 30 gün içinde onarmak zorunda. 30 gün sınırı aşıldığı taktirde, ürünü yenisiyle değiştirilmesini talep etme hakkınız var. Ayrıca, cihaz tamirdeyken geçen zaman da garanti süresine eklenmek zorunda.
* Garanti kapsamındaki bir cihaz, aynı arızayı iki kez ya da farklı arızaları dört kez peş peşe tekrarlarsa, üretici firma o ürünü ücretsiz degiştirmek zorunda.
* Bu haklarınızı kaybetmek istemiyorsanız sanayi ürünlerinin onarımını mutlaka yetkili servislere yaptırmanız gerekiyor. Yetkili servislere yaptırdığınız her işlemin mutlaka belgesini alın.
* Garanti kapsamındaki bir ürün için nakliye, montaj, servis, bakım ve arıza için hiç bir bedel ödememeniz gerekiyor.
TAKSİTLİ SATIŞLAR
* Taksitle aldığınız bir ürün için borçlandığınız toplam miktarı veya birden fazla taksidi önceden ödeyebilirsiniz. Bu durumda satıcı ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
* Satıcı, taksit şartlarını içeren sözleşmenin bir kopyasını size vermek zorunda. İmzalayacağınız sözleşmede de, mal ve hizmetlerin peşin fiyatı, vadeye göre faiziyle birlikte ödenecek toplam satış fiyatı, ön ödeme tutarı, ödeme planı, faiz miktarı ve faizin hesaplandığı yıllık oran, gecikme faiz oranları yer almalı.
* Ayrıca, sözleşmede bildirilen mal ve hizmetin toplam şatış fiyatı hiçbir şekilde arttırılamaz.
KAPIDAN PAZARLAMALAR
* Kapıdan kapıya pazarlama yapan kuruluşlardan satın alacağınız ürünleri 7 gün DENEME VE KIYASLAMA hakkına sahipsiniz. Bu süre içinde şayet ürünü satın almaktan vaz geçerseniz, NOTER aracılığıyla satıcıya bir İHTARNAME göndermeniz gerekiyor. Bunu yaptığınız taktirde, satıcı sızden almış olduğu peşinatı ve imzalattığı senetleri iade etmek zorunda.
* 7 gün içerisinde firmaya ihtarname çekmediğiniz taktirde ürünü KABUL etmiş sayılıyorsunuz.
* Bu hakkınızı kaybetmek istemiyorsanız, satıcının size imzalatmış olduğu sözleşmenin üzerindeki TARİHE dikkat edin. Çünkü, bu haktan sizi yararlandırmak istemeyen art niyetli satıcılar, sözleşmenin tarihini genellikle bir ay öncesini yazıyor. Dikkat edin...
Ücretsiz Tamir Yükümlülüğü
Satıcı, malın; garanti süresi içinde, gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamirini yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığı servis istasyonları, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; bu malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisi tarafından düzenlenen raporla belirlenir. Tüketiciler, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen rapora ilişkin olarak bilirkişi tarafından tespit yapılması talebiyle ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurabilir.
Garanti süresi içinde ; bir yıl (!) süresince aynı arızanın 2’ den fazla olması, faklı arızaların 4’ten fazla olması, garanti süresi boyunca 6’dan fazla değişik arıza yapması, tamir süresinin 30 iş gününü (Pazar hariç)geçtiği durumlarda, Tüketiciler;
1-Malın yenisi ile değiştirilmesini,
2-Ödemiş oldukları bedelin iadesini,
3- Ayıp oranında bedel indirimi,
4- ücretsiz onarımını, isteyebilirler.
Bu hakların kullana bilmesi için YETKİLİ SERVİS tamir raporlarını ibraz etme zorunluluğu vardır.